GBS dodatni u noworodka ile w szpitalu – co musisz wiedzieć?
Zakażenie paciorkowcem grupy B (GBS) u noworodka to poważny problem medyczny, który wymaga natychmiastowej interwencji i odpowiedniego leczenia. Poznaj najważniejsze informacje dotyczące diagnostyki, profilaktyki oraz czasu hospitalizacji noworodka z GBS.
Czym jest GBS i dlaczego jest niebezpieczny dla noworodków?
GBS (Group B Streptococcus) to bakteria naturalnie występująca w organizmie ludzkim, szczególnie w drogach rodnych kobiet, jelitach i układzie moczowym. U dorosłych zwykle nie powoduje objawów, jednak dla noworodków stanowi poważne zagrożenie zdrowia i życia.
Największe ryzyko zakażenia występuje podczas porodu, gdy dziecko przechodzi przez drogi rodne matki będącej nosicielką paciorkowca. Bakteria może wywołać u noworodków następujące powikłania:
- zapalenie płuc
- sepsę (posocznicę)
- zapalenie opon mózgowych
Charakterystyka paciorkowca grupy B
Paciorkowiec grupy B (Streptococcus agalactiae) kolonizuje przewód pokarmowy i układy moczowo-płciowe około 10-30% zdrowych dorosłych. Bakterie mogą przemieszczać się między układem pokarmowym a drogami rodnymi, co sprawia, że ich obecność jest zmienna w czasie.
Noworodki są szczególnie narażone na zakażenie GBS ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego. Wyróżniamy dwa typy zakażeń:
- wczesne – występujące w pierwszym tygodniu życia
- późne – pojawiające się między 1. tygodniem a 3. miesiącem życia
Jak noworodki mogą zostać zakażone GBS?
Zakażenie najczęściej następuje podczas porodu, przez kontakt z bakteriami w kanale rodnym matki. Rzadziej dochodzi do niego przed porodem (przez pęknięte błony płodowe) lub po porodzie.
Czynniki zwiększające ryzyko zakażenia:
- przedwczesny poród (przed 37. tygodniem ciąży)
- długotrwałe odpłynięcie wód płodowych (powyżej 18 godzin)
- gorączka u matki podczas porodu
- wcześniejsze urodzenie dziecka z infekcją GBS
- obecność bakterii GBS w moczu matki podczas ciąży
Diagnostyka i profilaktyka zakażenia GBS u noworodków
Diagnostyka zakażenia GBS u noworodków obejmuje specjalistyczne badania, w tym pobranie próbek krwi do badania mikrobiologicznego oraz, w niektórych przypadkach, wykonanie nakłucia lędźwiowego.
Badania przesiewowe na obecność GBS u kobiet w ciąży
Badania wykonuje się między 35. a 37. tygodniem ciąży poprzez pobranie wymazu z dolnej części pochwy oraz okolicy odbytu. Wynik jest dostępny w ciągu 24-48 godzin.
Rola antybiotykoterapii śródporodowej
Antybiotykoterapia śródporodowa znacząco zmniejsza ryzyko transmisji bakterii na dziecko. Pierwsza dawka antybiotyku powinna być podana minimum 4 godziny przed narodzinami.
Wskazania do antybiotykoterapii śródporodowej:
- dodatni wynik badania GBS w obecnej ciąży
- wcześniejsze urodzenie dziecka z zakażeniem GBS
- bakteriuria GBS w obecnej ciąży
- poród przedwczesny
- przedłużone odpłynięcie wód płodowych
Czas pobytu noworodka w szpitalu z powodu GBS
Długość hospitalizacji noworodka z zakażeniem lub ryzykiem zakażenia paciorkowcem grupy B zależy od indywidualnej sytuacji zdrowotnej. Większość mam z dodatnim wynikiem GBS pozostaje w szpitalu z dzieckiem od kilku dni do tygodnia. Ten wydłużony pobyt umożliwia dokładne monitorowanie stanu zdrowia noworodka i szybką reakcję na niepokojące objawy.
Podczas hospitalizacji personel medyczny prowadzi szczegółową obserwację noworodka, wykonuje badania diagnostyczne i w razie potrzeby wdraża antybiotykoterapię. Warto pamiętać, że nawet po prawidłowej profilaktyce antybiotykowej podczas porodu, istnieje zmniejszone, ale nadal obecne ryzyko zakażenia.
Czynniki wpływające na długość hospitalizacji
- rodzaj porodu – cesarskie cięcie wydłuża pobyt w porównaniu do porodu naturalnego
- stan zdrowia noworodka – obecność objawów zakażenia automatycznie przedłuża hospitalizację
- moment podania antybiotyków przed porodem (optymalnie 4 godziny przed narodzinami)
- wcześniactwo (poród przed 37. tygodniem ciąży)
- przedwczesne pęknięcie błon płodowych (szczególnie powyżej 24 godzin przed porodem)
- historia wcześniejszych zakażeń GBS u rodzeństwa
Monitorowanie stanu zdrowia noworodka
Proces monitorowania noworodka z podejrzeniem zakażenia GBS obejmuje kompleksową obserwację kliniczną i specjalistyczne badania. Personel medyczny regularnie kontroluje:
- temperaturę ciała
- częstość oddechów
- akcję serca
- saturację krwi tlenem
- funkcjonowanie układu oddechowego
W przypadku podejrzenia infekcji wykonywana jest szczegółowa diagnostyka laboratoryjna, która obejmuje:
- posiew krwi
- analizy biochemiczne markerów stanu zapalnego
- w wybranych przypadkach – nakłucie lędźwiowe w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego
Nawet przy zastosowaniu profilaktyki antybiotykowej podczas porodu, noworodek pozostaje pod obserwacją minimum 12 godzin dla wykluczenia rozwoju infekcji. Wczesne wykrycie i leczenie potencjalnego zakażenia znacząco poprawia rokowanie.
